පොත් සමගින් ගැටවර විය...

මින් පෙර ලියූ "පත්තර අතීතය" නැමති ලිපියේ කියූ පරිදී කටුස්සාට කුඩා කාලයේ සිට පුදුම කියවීමේ අමාරුවක් විය.අතට අහුවන අකුරු තියන ඕනෑම කුණුහරුපයක් කියවීම අද වෙන තෙක්ම සුවකිරීමට නොහැකි අසනීපයක් වී තිබේ.මේ අමාරුවට කටුස්සාගේ නිවැසියන්ගෙන් ලැබුනේද ඉමහත් සහයකි.එකල සිට මිලිදීගත් පොත් සියල්ල ලඟ තිබුනානම් විශාල ප්‍රමාණයකට හිමිකම්  කීමට හැකියාව තිබුනද කියවීමට පොත් රැගෙන යන්නන්ගේ හොඳකම නිසා කිසිදා එම ප්‍රමාණය 300 ඉක්මවන්නේ නැත.මතක විදිහට කටුස්සා පළමුවෙන්ම කියවූ පොත වන්නේ "පුන්චි වලස් පැටවු තුන්දෙනා" නම් වු පොතයි.ඒ කටුස්සා මොට්ටසෝරි යන අවදියේය.මේ ලිපිය අකුරු කරන්නේ කටුස්සා එම අවදියේ සිට සාමන්‍යපෙළ අවදිය තෙක් කියවූ පොත් පිළිබඳව මතක ඇති පමණට මතකය අවදි කිරීමටය.

කුඩා කල සිට කියවූ පොත් අතර අදද මුලින්ම මතක් වන්නේ "හත්පෙති මල" නම් පොතයි.එහි වූ වර්ණවත් චිත්‍ර අතරින් විශාල හිම වළසෙකු සිටිනා චිත්‍රය අදද කටුස්සාට මතකය.එම පොතත් සමග මිලදීගත් තවත් රුසියන් පොතක් විය.එහි නම කටුස්සාට මතක නැත.ඒත් එම කතන්දරයේ සුදු පැහැති ගෝනෙක් විය.දුනු ඊතල ගත් කෙනෙකුද විය."රාස්සිගේ කැවුම් මල්ල" නම් එකල කිය වූ ගුනසේන ආයතනයෙන් මුද්‍රණය කල පොතක් මෑතක්වන තෙක් කටුස්සා සතු විය.එය මතක තිබීමට ප්‍රධාන හේතුවනම් එය කටුස්සා කියවූ ප්‍රථම කුඩා අකුරින් ලියවුන පොත වීමත් පියවුරු එළියට පනින සේ ඇද තිබූ රාස්සිගේ චිත්‍රයත්ය."රස කතා" හා"ලස්සන වසිලිස්සා" යනු එකල කියවූ කිසිදා අමතක නොවන රුසියානු පොත් දෙකකි.එම පොත් දෙකට කෙතරම් ආදරය කරනවාද කියතොත් කටුස්සාගේ සොයුරියගේ 12 හැවරදි දියණියගේ මෙවර උපන්දිනයට කටුස්සා විසින් ලබාදුන් උපන්දින තෑග්ග වන්නේද අමාරුවෙන් සොයාගත් එම පොත් දෙකයි.අන්දරේ පිළිබඳ ලියවුන පොතක් මෙන්ම මහදැන මුත්තා පිළිබඳව ලියවුන පොතක් පිළිබඳවද කටුස්සාට ලාවට මතකයක් ඇත."හත්පණ"ද එකල ආශාවෙන් කියවූවේ හත්පණ ටෙලිය එම කාලයේ විකාශනය වූ නිසාය.

ඉලගරත්නයන් රචිත "හපනා" කටුස්සාව නව මානයකට තල්ලුකර දැමූ පොතකි.එම පොත කියවූ පසු ඉලගරත්නයන්ට වහවැටුන කටුස්සා "අඹ යහළුවෝ","ශිෂ්‍යත්වය","විලම්භීත","තිළක","තිළක හා තිළකා" යන පොත් 4 වසරේදී පමණ කියවා නිම කලේ ඔටුවෙක්ට ස්ප්‍රයිට් ලැබුනාසේය.මේ අතර වාරයේ වූ සුවිශේෂී සිදුවීමනම් කටුස්සා තමා කියවූ ප්‍රථම නවකතාව ලෙස ජයකොඩි සෙනවිරත්න ශූරීන්ගේ "රණ තිසරු" පොත කියවීමය.ඒ 3 වසරේදීය.කටුස්සාගේ සොයුරියගේ පොතක් වුන එය කියවද්දී කිසිම අමුතු හැඟීමක් ඇති නොවුනත් එහි කොල්ලා පොලිස් නිලධාරියකු වන කොටස ඉතා ආශාවෙන් කියවූවා තාමත් මතකය.5 වසර සින්හළ පෙළ පොත නිසා වහවැටී සොයා කියවූ පොතකි ,"වනගත ළමෝ".අචාර්‍ය දොන් පීටර් පියතුමන් විසින් රචිත එම පොත සමග එතුමන් ලියූ "හොල්මන් දූපත" ,"ඩින්කි"  යන පොත්ද සමගින් ඔහුගේම නම් අමතක තවත් පොත් දෙකක් කියවුවා මතකය.එකක්නම් ගමෙන් නගරයට විත් ගැටකැපීමට හුරුවන ළමයකුගේ කතාවකි.අනික 71 කැරල්ළට සම්බන්ධ වන ළමයකුගේ කතාවකි.එහි නම "විදුහළේ විත්ති" ලෙස යන්තම් මතක තිබුනත් හරි හැටි විශ්වාස නැත.

මෙම කාලයේදීම වාගේ කටුස්සාව පිස්සු වැට්ටවු තවත් කතුවරයකු වූයේ දොස්තර R.L.ස්පිට්ල් මහතාය."සුදු ගෝණා" කටුස්සා කියවූ ඔහුගේ මුල්ම පොතය.ඉන්පසු කියවූ "සුදු වැද්දා" ,"ලක්බිමේ සත් වසක්","වීර දිවයින" ,වෙනි එතුමාගේ පොත් කටුස්සාගේ මණදොළ පිනවීමට කැපවුනි.එතුමාගේ දියනිය ගේ "තිත්ත කෝපි" නම් වු කෘතියද මේ හුස්මටම කියවූ තවත් පොතකි.මෙකල කියවූ තවත් පොතක් පිළිබඳව හොදින් මතකයක් හිත රැදුනද එහි නම මතකනැත.එහි කතාවනම් රත්නපුර ලෙල්ලුපිටියේ ඉපදුණු ළමයෙක් කරවල වාඩියකටපැහැරගන ගන යාම හා එහි ගෙවන ජීවිතය පිළිබඳව කතාවකි.මා නිවැරදිනම්  ලන්කාවේ  ප්‍රථම වර්ණ චිත්‍රපටය වන රන්මුතු දූවට පාදක වී ඇත්තේද එම පොතය.එහි නම "වාලම්පූරි" විය යුතුය.කතුවරයාගේ නම මතක නැත.

R.K.නාරායන් ශූරීන් ලියූ "මල්ගුඩි දවස" හා "ස්වාමි සහ යාළුවෝ" නම් පරිවර්ථන කෘතීන් කටුසු මතකයේ අමරණීය ලෙස තැන්පත්වී  ඇති තවත් පොත් දෙකකි.විශේශයෙන් "ස්වාමි සහ යාළුවෝ" ය.උපහාස රසයෙන් මෙන්ම ශෝක රසයෙන්ද අනූන වූ එම පොතට කටුස්සාගේ පොත් එකතුවේ තාමත් විශේෂ ස්ථානයක් හිමිව ඇත.කොපමණ අසා තිබුනත් පාසලේ 7 වසරට යන තුරුම කටුස්සා "මඩොල් දූව" කියවා තිබුනේ නැත.ඒ කුමණ හේතුවක් නිසාදයි අදද වටහාගත නොහැක.මාර්ටින් වික්‍රමසින්හයන් කිසිදා කටුස්සාගේ ෆේවරිට් ලිස්ට් එකේ සිටි කතුවරයක් නොවුනි.අද දක්වාම ඔහුගේ පොත් වලින් කියවා ඇත්තේ "මඩොල්දූව" සහ "ගම් පෙරළිය" පමණි.පහ වසර පන්තියේ සිටින විට කියවූ කතුවරයා අමතක තවත් පොත් ත්‍රිත්වයකි; "ගිම්හානයේ වික්‍රමයක්" "බස්තියන්ගේ සොහොණ" හා   "කම්මළේ දෝන්කාරය".කතුවරයාගේ නම අමතක වූවත් ඔහු නීතීඥවරයකු යැයිනම් මතකය.නාගරික පරිසරයට හුරු වී තිබූ කටුසු මණස ගමේ සුන්දරත්ව‍යෙන් පිරවූ  කිසිදා අමතක නොවන පොත 2ක් ඇත."බක් මහේ නිවාඩුව" ඉන් පළමුවෙන්නයි.කතුවර නම මතක නැති එය මාතර ප්‍රදේශයේ ගැමිපරිසරයක ජීවත්වන ළමුන් පිළිබඳ කතාවකි.එම පොතින් ඉගනගත් අළුත් වචනයක් වූවේ දිවුල් වලට එම ප්‍රදේශයේ භාවිතා කරණ "ජූල්"නැමති වචනයයි.මාලනී ගෝවින්න නැමති කතුවරිය විසින් රචිත "පේ අයියා" නැමති පොත ගැටවර කටුස්සාව ගැමිසුන්දරත්වයෙන් වශීකරවූ තවත් පොතකි.දෙවන ලෝක යුද සමය හා ආශ්‍රිත කාළ වකවානුවක ජීවත් වූ ගැමි පවුලක් ඇසුරු කරමින් ලියූ මෙහි අවසානයේ පේ අයියා මියයන මුත් එය සුන්දරත්වයෙන් අග තැන්පත් පොතක්ම විය.

මේ කාලය ගැන කතාකිරීමේදී කටුස්සාට මෙන්ම එම පරම්පරාවේ පොත්වලට ආදරය කරන දහසක් දෙනාගේ මතකයෙන් ඈත් කරවිය නොහැකි මහාචරිතයකි ;K.G.කරුණාතිලක ශූරීන්.ඔහු ගැන කතාකිරීමට වෙනම ලිපියක් ලිවීමට තරම් කරුණු ඇතිමුත් "ටාර්සන්" පොත්මාලාව  තුලින් ඔහු කල වික්‍රමය හරහා පොත් කියවීමට පෙළඹුන දහසක් දෙනා අතර ඔහු සදාකල් ජීවත්වනු ඇත.ටාර්සන් පොත් මාලාවට අමතරව ඔහු විසින් පරිවර්තනය කල "විජයග්‍රාහී කෝනෑන්", "බැස්කර්විල් දඩ බල්ලා" ,"කොර්සිකාණු සහෝදරයෝ" "ඉවටි" ,"රොබින්සන් කෲසෝ" ,"මාස්ටර්මන් රෙඩි", "ඉටි බෝලය" ,"අභිරහස් විද්ධචිත්‍රය" වෙනි පොත් වලට වහ වැටුන අප පරපුරේ දහසක් දෙනාට විශ්වසාහිත්‍ය නැමති සයුරේ යාත්‍රා කිරීමට පහුර වූවේ කරුණාතිලක ශූරීන්ය.සාමාන්‍ය පෙළ අවදියෙන් පසු කියවූවත් එටුමන් විසින් පරිවර්තනය කල "මොන්ත ක්‍රිස්තෝ සිටුවරයා"කටුස්සාගේ ප්‍රියතම කෘතියකි.20වරකට වඩා එමපොත් 6 කටුස්සා විසින් කියවා ඇත.කරුණාතිලක ශූරීන් අප පරම්පරාවට හුරුකරවූ අනිකුත් ප්‍රධාන දෙයනම් භාග පරිවර්තකයන් සහ ශබ්ධකෝශ පරිවර්තකයන් අප ලොවින් එලවා දැමීමට හුරු කර වීමය.වර්තමානයේ පරිවර්තකයන් කොතෙක් සිටියත් අප පරම්පරාවේ බොහෝදෙනෙකුට  කියවීමට හැකි  පරිවර්තනයක් සොයාගැනීමට නොහැකි වී ඇත්තේ ඔහුගෙන් ලද අසන්ශික්ප්ත පරිවර්තන ආභාශය නිසාමය.(බුකියේ "පොත් කියවන අය"නම් වූ එකතුවේ පළවූ අදහස් කිහිපයකි මේ).

සිරිල් සීපෙරේරා ශූරීන් පරිවර්තනය කල "එමා බෝවාරි" සහ "ශේන්" ද එකල කියවූ තවත් මතකහිටින පොත් දෙකකි."ශේන්" කියවා ඇති වාරගනන ගනන් කල නොහැකි තරම්ය.චන්ද්‍ර අනගිරත්න නම් වූ විෂිශ්ඨයා විසින් රචිත "නරලොව හොල්මන්" නම් කෘති මාලාව මතක් වෙද්දීත් හිනායන එකල කියවූ තවත් හිත ගිය පොත් 4කි.ඔහු විසින් පරිවර්තනය කල "ටොම් සෝයර්" ,"හක්ල්බරීගේ හපන්කම්" ,"කෝච්චියේ ළමයි" ,"සොළමන් රජතුමාගේ දියමන්ති ආකරය", "උදාර අපේක්ශා" ,"සුදු ඇදගත් කාන්තාව" ,"රජ පැටියා සහ හිඟන පැටියා" ,"ෆ්‍රැන්කන්ස්ටයින්" ,"හයිඩි","ඩ්‍රැකියුලා" වෙනි පොත් එම කාලයේ කටුස්සාව පිස්සු වට්ටපු හැටි අදද හොදින් මතකය.

"පිච්ච මල" නවකතා මාලාව හරහා හදුනාගත් ජයසේන ජයකොඩි ශූරීන්ද කටුසු මතකයේ නොමැකෙන සිත්තමකි.එම සිතුවමට කොතරම් අශාකලාදැයි කියතහොත් එතුමාගේ "රන් කුකුළෝ ඉගිලයති" හා "දෙබෑයෝ" නම් නවකතා හැරුන විට එකල පළවී තිබූ අනිකුත් සියළුම පොත් කටුස්සා විසින් මිලදීගන කියවන ලදීය.එම පොත් අතරිනුත් "පරසතුරෝ" සහ "රන්දහඩිය" නැමති නවකතා විශේශ විය.බුද්ධ චරිතය ඇසුරු කර ලියවුන විශිෂ්ඨතම කෘතිය ලෙස කටුස්සා අදද දකින්නේ එතුමා විසින් රචිත "අමාවැස්ස" නම්කෘතියයි.

 "දොඹගල නිධානය","කඩවර අඩවිය" ,"හනුමන්ගිර" ."උත්සහවන්තයෝ" ,"වීර්යවන්තයෝ" ,"අභය භූමිය" ,"පාළුදූපත" ,"ගුරු පඬුරු" ,"මිල්ටෙරිකාරයෝ", "මල්ලිගේ විත්ති" ,"රූකඩයා" , "ග්‍රීම් කතා 01-02" ,"නිධන් දූපත" ,"වනගත වීරයෝ" ,"පුන්චි කිරා" ,"අපායෙන් උපායක්" ,"මැටි කෝප්පය" ,"පුදුම දිවයින" ,"සහෝදරයෙක්" ,"සුදු හාමිනේ" ,"පුළතිසි වීරයෝ" ,"නිරානන්දය" වෙනි නම් එකල සිහි කරද්දී නිතැතින්ම සිහියට නැගෙන්නේය.මිනුත්  "සහෝදරයෙක් හා "සුදු හාමිනේ" යන නවකතා දෙස කටුස්සා අදත් බලන්නේ ටෙලි නාට්‍යක් දෙස බලනා ඇසකිනි.ඒවා එතරම්ම ටෙලියකට සුදුසු නවකතාවක් ලෙස කටුස්සා පෞද්ගලිකව සිතයි.එකල ගැටවර සිත මෝහනය කල තවත් කතුවරයකි,කුළසේන ෆොන්සේකා මහතා."රන්සිරිගේ සන්ග්‍රාමය","කල්ලන්දූවේ මුතු කොල්ලය" ,"සෝමපුරවීරයෝ","තුන් යහලු වික්‍රමය" හරහා යොවුන් සිත ආමන්ත්‍රණය කල එතුමාගේ "පාලමයට" සහ "විය සිදුර" ද එකළ කියවූ පොත් ලෙස සිතට නැගේ.

දැදිගම වී.රුද්‍රිගූ ශූරීන් විසින් රචිත "වානේ පන්නරය ලැබූ හැටි 01-02" යන පොත් කටුසු මතකයේ අමරණීය පොත් දෙකකි.පසු කාලීනව රුසියානු සාහිත්‍යට වහ වැටුණ කටුස්සාට එම මාවත එළි පෙහෙළි කලේ එම පොත් දෙකය."අපරාධය සහ දඩුවම "පොත් දෙක කටුස්සා මිලටගනු ලැබුවේ ටවුන් හෝල් වල පිහිටා ඇති ඔසුසළ ඉදිරිපිට වූ පදික වේදිකාවෙනි.ඒ 7 වසරෙදීය.එකල එය  කියවීමට සිත් නොදුන්නත් 11 වසරේදී කටුස්සා විසින් ඒවා කියවන ලදී.මතකය නිවැරදිනම් රාජ ශ්‍රි පීරිස් නම් මහතකු විසින් රචිත "දිරිය දරුවෝ" නම් පොත සදාකල් මතකයේ රැදෙනා පොතකි.අමුතුම කතා ආරක් ගත් මෙය නැවත මිලදී ගැනීම සදහා කටුස්සා විසින් ගත් සියළු ප්‍රයත්නයන් අද දක්වා ව්‍යර්ථ වී ඇත.යෞවනයන් උදෙසා නිර්මාණය කෙරෙන ටෙලිනාට්‍යක් උදෙසා කිසිවකු හෝ පිටපත් සොයන්නේනම් ,අන්න පොත්ය.

10 වසර අවසානයේදී කියවූ "යේසූස් නම් බුද්ධ ශ්‍රාවකයාණෝ" කටුස්සාව වෙනස්ම මානයකට ඇදදැමූ පොතකි.කොලට් සේනානායක සහ නාරද කරුණාතිලක යන කතුවරයන් විසින් රචිත එම පොත කියවා ඒ ඇසුරුන් මිළදීගත් ඔවුන්ගේ දෙවනි පොත වූ "අල්ලා හු අක්බර්" කටුසු මනස වෙනස් කළ ප්‍රධාන යතුර බවට පත් විය.එම පොතෙන් කිසිදා නොදැන සිටි ,අසා නොමැති නව දැණුමට වහ වැටුන කටුස්සාට ඒ හා සමාන සින්හළ පොතක් අද වන තෙක් සොයා ගැනීමට නොහැකි වී ඇත.කටුස්සාට අප්‍රිය වී තිබූ ඉන්ග්‍රිසී දැණුම උනන්දුවෙන් යුතුව ලබා ගැනීමට කටුස්සා පෙළබුනේද මේ හා සමාන වූ ඉන්ග්‍රීසි පොත් කියවීමට අවැසි වු නිසාය.පසුව උසස්පෙළ අවදියේ ගාමිණි හෝල් අවට පැරණි පොත් විකුණන කඩ පීරීමට හුරු කරවූවේද "අල්ලාහු අක්බර්" මය.සහෝදර පාසලක විවාද කණ්ඩායමකින් ත්‍යාගයක්ලෙස ලද "පූජිත ජීවිත 01-02" නැමති පොත්ද එකල කියවූ පොත් අතර නොමැකෙන සිහිවටන වේ.

මෙම ලිපියේ සද්හන්වන්නේ මේ පිළිබඳ සිත් යොමු කරද්දී එක්වරම සිතට නැගුන පොත් වල නම් පමණකි.නම අමතක පොත් සහ කතුවරුන් සිය ගනනකි.දෙමාපිය ගුරුවරුන්ට පසුව මා අදද හිස නමන එකම පුද්ගල ඛාණ්ඩය වන්නේද එම කතුවර පිරිස් පමණක්ම වේ.ඒ අද මා ගතකරන ජීවිතය ජීවත් කිරීම සදහා ඔවුන්ගෙන් මා අඩුම තරමෙන අබ ඇටක තරම් දෙයක් ලබාගන ඇති බැවිනි.

                                     

                                                     කටුස්සා.....